Wat zijn wormen?
Runderen kunnen door verschillende soorten maagdarmwormen worden besmet zolang zij toegang hebben tot grasland. De belangrijkste runderworm in onze contreien is de rundermaagworm Ostertagia ostertagi. De volwassen wormen worden 6-9 mm lang, maar de jonge stadia (larven) zijn niet zichtbaar met het blote oog. De nematode heeft een directe levenscyclus. Na afzetting in de feces ontwikkelen eieren zich bij een optimale temperatuur (24 °C) in 2-3 weken tot infectieve larven. Behalve de temperatuur hebben de larven ook vocht nodig om uit de mestplak te migreren naar het gras, waar ze door het vee worden opgegeten tijdens het grazen. Eenmaal opgenomen, verplaatsen de larven zich naar de lebmaag en ontwikkelen zich in ongeveer 3 weken tot volwassen wormen.
Waarom zijn ze belangrijk?
Volwassen Ostertagia wormen leven in de klieren van de lebmaag, waar ze het omringende weefsel beschadigen. Dit leidt tot verstoring van de eiwitvertering en een onderdrukking van de voeropname door de koe. De meeste worminfecties geven geen duidelijke symptomen en zijn dus moeilijk op te sporen zonder een passende diagnose. Nochtans kunnen deze worminfecties aanzienlijke productieverliezen veroorzaken, voornamelijk een verminderde groei en melkgift. Bij jongvee kan de groei tot 30% afnemen, terwijl de dagelijkse melkgift met tot 2.5 kg per koe kan dalen als de worminfecties niet onder controle zijn. Bij ernstige infecties kunnen ook diarree, gewichtsverlies en andere symptomen optreden.
Wat kunnen we eraan doen?
We beschikken over twee instrumenten om worminfecties te beheren: ontwormingsmiddelen en weidebeheer.
De visie van Wormwize® is om eerst het weidebeheer en de mate van wormblootstelling in kaart te brengen om vervolgens een ontwormingsplan op maat te ontwerpen. Dit maakt het mogelijk om het gebruik van ontwormingsmiddelen te verminderen en af te stemmen op de bedrijfsspecifieke situatie, met een optimaal economische rendement en het voorkomen van resistentie tegen de ontwormingmiddelen.
Het belangrijkste doel van wormbestrijding is om dieren in optimale gezondheid te houden en te voorkomen dat er productieverliezen optreden. Grazende dieren in het eerste weideseizoen zijn zeer gevoelig voor worminfecties, maar hebben ook enige blootstelling aan wormen nodig om immuniteit op te bouwen. De pepsinogeentest is een goed instrument om blootstelling en gevolgen voor de productie tegen elkaar af te wegen en beslissingen over noodzaak tot ontwormen te nemen. Bij volwassen melkkoeien is gebleken dat anti-Ostertagia antilichamen in tankmelk een sterk controlemiddel zijn om te waarschuwen voor potentiële problemen en de wormbestrijdingsstrategie te optimaliseren. Wormwize® maakt het gebruik en de interpretatie van deze diagnostiek eenvoudig en maakt van de dierenarts de bedrijfsexpert voor wormbestrijding. Door gebruik te maken van evidence-based controleadvies, zetten we ontwormingsmiddelen enkel in waar nodig, optimaliseren we de economische prestaties en beperken we de ontwikkeling van resistentie.